وزارت اطلاعات و فرهنگ گفتهاست تنها در دو ماه گذشته ۳۷ مورد تهدید علیه جان خبرنگاران در وزارت اطلاعات و فرهنگ به ثبت رسیدهاست.
عبدالمنان شیوای شرق، معین نشراتی وزارت اطلاعات و فرهنگ با بیان این مطلب، افزوده که برخی از تهدیدات به کمک نهادهای امنیتی رفع شده و برخی زیر پوشش امنیتی است.
شیوای شرق همچنین گفتهاست که برای کاهش تهدید، شماری از خبرنگاران به جاهای امن منتقل شدهاند.
به گفته او، شماری از خبرنگاران به مسوولان این وزارت گفتهاند که به دلیل تهدیدهای امنیتی، چارهیی جز ترک کشور ندارند، اما او آمار دقیقی در این باره ارائه نکرد.
در کنار خبرنگاران، شماری از فعالان مدنی نیز به دلیل تهدیدهای جدی امنیتی افغانستان را ترک کردهاند.
این در حالی است که افغانستان همه ساله رکوردهای تازه یی را در زمینه مرگ خبرنگاران و فعالان رسانه یی و مدنی بر جای میگذارد. در سال گذشته میلادی، وضعیت بدتر شد، زیرا متأثر از مصالحه امریکا و طالبان، ترور هدفمند خبرنگاران و فعالان رسانهیی به شدت افزایش یافت. در سال جدید میلادی هم نخستین مرگ یک خبرنگار در افغانستان ثبت شد، رویدادی که نشان میدهد شرایط تا چه اندازه وخیم و رقت انگیز است.
در چنین شرایطی تقریباً هیچ حمایت مسوولانه یی از خبرنگاران به عمل نمیآید. دولت یا به شدت درگیر مشکلات و بحرانهای امنیتی بزرگتر است و توان مقابله با تهدیدهای موجود علیه خبرنگاران را ندارد و یا آزادی بیان و امنیت جانی خبرنگاران و فعالان رسانهیی، دیگر برایش اولویت چندانی ندارد.
ناامیدکننده تر این که افرادی که به اتهام دست داشتن در ترور خبرنگاران بازداشت میشوند هرگز محاکمه نمیشوند، درست مانند برخوردی که با دیگر متهمان ترورهای بزرگ، انفجارهای عظیم و حملات خونین تروریستی صورت میگیرد.
به عنوان نمونه در یک مورد، دادستانی کل مدعی شد که قاتلان خبرنگار یک شبکه تلویزیونی خصوصی در کندهار به اعدام محکوم شده اند، اما سفارت امریکا با تکذیب این ادعا گفت که آنها هرگز محاکمه نشده اند.
این تنها مورد در این زمینه نیست و پروندههای قطور زیادی در قفسههای پولیس، دادستانیها و دادگاهها خاک میخورد و هیچکس حاضر نیست به آن رسیدهگی کند.
این در حالی است که خبرنگاران برای آزادی و جمهوریت، مبارزه میکنند. آنها با به خطر انداختن جان خود در خطرناک ترین کشور جهان برای روزنامه نگاران، بیش از هر نیروی دیگری در این مسیر، هزینه میدهند و ایثارگری میکنند. تاکنون دهها خبرنگار در طول ۲۰ سال گذشته، کشته شده اند. بنابراین شایسته نیست که آنان به نام صلح با طالبان، گوشت دم توپ شوند و به عنوان بخشی از یک معامله ناعادلانه، قربانی گردند.
تهدید و تروری که این روزها علیه خبرنگاران جریان دارد، به سادهگی با زمان جنگهای داخلی و سلطه طالبان قابل مقایسه است. بر این اساس، آنها از بیچارهگی و هراس، مجبور میشوند دست به فرار بزنند و از کشورهای دیگر درخواست پناهندهگی کنند. شماری از آنان ممکن است از مهلکه جان بدر ببرند، اما گروه بزرگتری به دلیل مشکلات مالی و انگیزه های ایدئولوژيک و برچسپهای امنیتی قادر به کسب پناهندهگی هم نشوند.
این ضربه ی مهلک بر پیکره آزادی در مجموع و آزادی بیان به طور خاص است، چیزی که در طول دو دهه گذشته با جانفشانی های خبرنگاران و هزینه های هنگفت رسانه ها در برابر هجوم مرگبار تروریست ها و دیگر دشمنان آزادی در درون و بیرون از دولت افغانستان، به دست آمده و حفظ شدهاست.
وضعیت وخیم کنونی، اما نشان میدهد که خبرنگاران بیش از هر زمان دیگری تنها و بی پشتوانه رها شده اند. بسیاری از کسانی که طی دو ماه اخیر ترور شده اند، پیش از کشته شدن اعلام کرده بودند که تهدید شده اند و از دولت خواستار کمک شده بودند، اما عملاً هیچ پاسخی دریافت نکردند. این نشان میدهد که دولت هم از حمایت رسانه گران دست برداشته است.
در این میان، اتخاذ برخی سیاستهای بحث برانگیز مانند حذف پست سخنگویی ولایت ها، جریان آزاد اطلاعات را مختل کرده و منجر به محدود شدن آزادی بیان شده است. بر این اساس، دولت هم به بخشی از چالش علیه امنیت و آزادی خبرنگاران بدل شده است.
به این ترتیب، خبرنگاران راهی به جز فرار ندارند، زیرا وقتی به نام صلح، تروریزم توجیه میشود و به نام مبارزه با اخبار نادرست، آزادی بیان محدود میگردد، خبرنگاران که تمام ابزارشان قلم و کاغذ و دوربین است، مجبور اند صحنه را به نفع تروریستها، طالب ها، اقتدارگرایان، دیکتاتورهای نوظهور و جاه طلبهای ضد آزادی، ترک کنند.