سیاسی
نزديکی طالبان با هند؛ خطر جنگ نيابتی در ميدان افغانستان منتفی نيست
از يک جهت ارتباط هند با طالبان مسأله‌اي مهم است و از جانب ديگر امکان آن وجود دارد که پاکستان از اين نزديکي به سود خويش استفاده کرده و جنگي تمام عيار در افغانستان راه اندازي کند.
روز گذشته برخي منابع از تماس‌هاي پيدا و پنهان سازمان اطلاعاتي هند با گروه طالبان در قطر خبر دادند. اين منابع گفتند که سرانجام پس از کش و قوس‌هاي زيادي در دايره سياست داخلي هند، اطلاعاتي‌هاي اين کشور بر آن شده‌اند که با گروه طالبان نيز ارتباط بر قرار کنند.
ارتباط هند و طالبان از چند جهت مهم و قابل بحث است که بايد کم و بيش به آن پرداخته شود. نخست) حمايت هند از دولت مرکزي افغانستان؛ دوم) ارتباط نزديک هند با جبهه شمال؛ سوم) تنش هند با پاکستان؛ چهارم) ارتباط طالبان با پاکستان و پنجم) رقابت هند و پاکستان در ميدان افغانستان.
حمايت هند از دولت مرکزي افغانستان:
هندوستان حد اقل از دوره سلطنتي در افغانستان ارتباط خوبي با کابل داشته است. اين کشور در منازعات و جنگ‌هاي پس از کودتاي هفتم ثور سال 1357 نيز در کنار دولت حاکم در افغانستان ماند و هرگز از مجاهدين حمايت نکرد، اما پس از سقوط حکومت کمونيستي و روي کار آمدن دولت مجاهدين که تا آن زمان ارتباط نزديکي با پاکستان داشتند، هند باز هم از اين دولت به رغم چرخش 180 درجه‌اي پاکستان حمايت کرد. زماني که گروه طالبان به قدرت رسيد نيز هند از دولت اسلامي به رهبري استاد رباني حمايت مي‌کرد و سرانجام پس از تحولات 11 سپتمبر و روي کار آمدن نظام جديد در افغانستان، باز هم هند حامي دولت برحال و مشروع در کابل باقي ماند.
ارتباط نزديک هند با جبهه شمال:
هند در گذشته همواره از جبهه شمال به رهبري احمد شاه مسعود و دولت استاد رباني عليه طالبان حمايت کرده است. اين کشور در حالي از جبهه شمال حمايت مي‌کرد که نزديک به 90 درصد خاک کشور در دست طالبان بود و دولت اسلامي به رهبري استاد رباني فقط در پنجشير و بدخشان و بخش‌هايي از تخار محصور مانده بود.
تنش هند با پاکستان:
هند و پاکستان از سال تاسيس کشور پاکستان تاکنون تنش دارند، اين دو کشور بر سر کشمير منازعه دارند و تاکنون حل نشده و هر دو طرف روي حل آن نيز گفت‌وگو نکرده‌اند. از آن جايي که پاکستان از طالبان حمايت مي‌کرد، هند هرگز با اين گروه رابطه ايجاد نکرد؛ زيرا بند بودن دم طالبان در آي اس آي مانع از شکل گيري رابطه ميان هند و گروه طالبان شده است.
ارتباط طالبان با پاکستان:
گروه طالبان از سوي پاکستان ايجاد شده و همواره در قبضه اين کشور باقي ماند. اين گروه زماني که قدرت را نيز در دست داشت نتوانست از چنبره پاکستان خارج شود و به عنوان يک دولت مستقل عرض اندام کند، اکنون نيز گروه طالبان به پاکستان وابسته است و از همين خاطر نمي‌تواند بدون اجازه آي اس آي حتا با دولت افغانستان کنار بيايد چه برسد به ارتباط بر قرار کردن با هند.
رقابت هند و پاکستان در ميدان افغانستان:
همان گونه که پاکستان در افغانستان براي خود منافعي تعريف مي‌کند، هند نيز ضد اين منافع را منافع خود دانسته و اين مسأله پاي هردو کشور را به افغانستان باز کرده است. از هر حرکتي که پاکستان حمايت کند، هند به صورت خودکار در جهت خلاف آن حرکت مي‌کند، بنا بر اين هردو کشور گروه‌هايي را حمايت مي‌کنند تا ازمنافع شان در افغانستان دفاع کنند. ولي يک چيز نبايد فراموش شود و آن اين که منازعات هند و پاکستان در افغانستان يکي از عوامل اصلي به درازا کشيدن جنگ در اين کشور نيز است.
با توجه به اين مسايل يکي از مخالفان حضور هند در معادلات افغانستان، پاکستان است. اين کشور خوش ندارد که هند در افغانستان جاي پايي داشته باشد و اين موضوع را سياست مداران پاکستان پنهان نيز نکرده‌اند. باري پرويز مشرف رييس جمهور پيشين پاکستان در گفت‌وگو با بي بي سي گفته بود که نبايد قنسولگري‌هاي هند در جلا‌ل‌آباد و قندهار وجود داشته باشد.
پاکستان در مذاکرات صلح نيز تاکنون تلاش کرده که هند را از ميدان دور نگاه کند؛ زيرا اين کشور حضور هند را در افغانستان به ضرر خويش مي‌داند، اما اکنون که هند با طالبان ارتباط بر قرار کرده است، نشان از دو موضوع مي‌دهد. که عبارت است از تلاش طالبان براي رهايي از چنبره پاکستان و تغيير در پاليسي هند در قبال افغانستان.
گروه طالبان پيش از اين با تمام کشورهاي منطقه ارتباط بر قرار کرده بود، اما بنا بر تنش ميان پاکستان و هند و مسأله کشمير، با هند هيچ نوع ارتباطي نداشت، اولي به نظر مي‌رسد که در هنگامه مذاکرات صلح و خروج قواي بين‌المللي از افغانستان تلاش دارد با هند نيز نزديک شود. البته که اين مسأله به مذاق راولپندي خوش نمي‌خورد، اما اگر طالبان بخواهند که به عنوان يک نيروي سياسي در ميدان سياست افغانستان حضور داشته باشند، بايد استقلال عمل خود را از آي اس آي به دست آورند.
ارتباط هند با طالبان موضوعي مهم و قابل تأمل است؛ زيرا در افغانستان برخي حلقات جبهه شمال در حال مسلح شدن است تا در صورت درگيري احتمالي و فروپاشي دولت مرکزي آماده مبارزه با طالبان باشندو از جانب ديگر هندوستان متحد نزديک کابل است و مخالف برجسته پاکستان که از اين سه جهت ارتباط آن با طالبان در مقطع حساس کنوني برجسته به نظر مي‌رسد.
اما آنچه براي افغانستان همانند گذشته خطرناک است، درگيري و جنگ نيابتي هند و پاکستان در ميدان افغانستان مي‌باشد که در گذشته وجود داشته و پس از اين نيز احتمال آن منتفي نيست. پس با توجه به مسايل مطروحه، از يک جهت ارتباط هند با طالبان مسأله‌اي مهم است و از جانب ديگر امکان آن وجود دارد که پاکستان از اين نزديکي به سود خويش استفاده کرده و جنگي تمام عيار در افغانستان راه اندازي کند.
شکوهمند- خبرگزاري ديد
