پيش شرط های طالبان برای شرکت در نشست استانبول عملی نيست

رسانه‌هاي بين‌المللي و داخلي افغانستان، از قول يک مقام بلندپايه طالبان گزارش کرده اند که اين گروه در صورتي حاضر است در نشست استانبول شرکت کند که سه پيش شرط آن برآورده شود.

يکي از اين سه پيش‌شرط، کوتاه شدن زمان مذاکرات است. طالبان مايل اند تا نشست استانبول در مدت سه روز خاتمه يابد. شرط ديگر طالبان اين است که سرفصل‌هاي مورد بررسي در اين نشست، مسايل حياتي و از همه مهمتر تصميم‌گيري براي آينده افغانستان، نباشد، يعني طالبان مي‌خواهند در نشست ترکيه، هيچ گونه موضوعي که سبب ايجاد تغيير در افغانستان شود، مطرح نشود. طالبان همچنين در پيش‌شرط سوم خود، خواسته‌اند که در اين نشست، رهبران دو طرف درگيري حضور نداشته باشند، يعني طالبان حتا مجبور نباشند تا ملا برادر آخند، رييس دفتر قطر گروه طالبان، را نيز در اين نشست شرکت دهند.

گروه طالبان، اين پيش‌شرط‌ها را در شرايطي مطرح مي‌کند که قبل از اين، شروط غيرقابل‌اجراي ديگري هم داشته است. آن‌ها پيش از اين گفته بودند در صورتي به مذاکرات صلح تن خواهند داد که هفت هزار زنداني اين گروه که در زندان‌هاي دولت افغانستان دربند هستند، آزاد شوند و نام رهبر گروه طالبان و فرماندهان آن نيز از ليست سياه سازمان ملل متحد خارج شود.

هرچند در مورد شرط‌هاي اوليه گروه طالبان براي حضور در مذاکرات صلح، تا حدي پيشرفت‌هايي صورت گرفت، از جمله، سازمان ملل متحد بررسي‌ها براي احتمال خارج کردن نام رهبر طالبان از فهرست سازمان ملل متحد را آغاز کرد. رييس ‌جمهور غني نيز که پيش از اين به شدت با آزادسازي طالبان مخالف بود، حالا مي‌گويد که اگر بداند با آزاد کردن طالبان، صلح در افغانستان آمدني است، اين کار را خواهد کرد، اما به نظر نمي‌رسد که پيش‌شرط‌هاي جديد گروه طالبان قابل عملي شدن باشد.

حداقل يک هفته زمان لازم است تا نماينده‌گان طالبان و دولت افغانستان، به شناخت خواسته‌هاي همديگر نايل شوند، چگونه مي‌توان اين نشست را با تمام حاشيه‌هاي آن در سه روز به پايان برد؟ مگر اين که در مورد روند صلح افغانستان هيچ صحبتي نشود. از سوي ديگر اگر قرار باشد که در اين نشست درباره مسائل اساسي و مهم صحبت نشود، چه نيازي به برگزاري آن است؟ و مهمتر از همه، تنها رهبر گروه طالبان و نماينده‌هاي باصلاحيت دولت مي‌توانند در مورد مسائل مطرح شده، بحث کنند.

اين در حالي است که تعدادي از سياست‌مداران افغانستان نسبت به واقعي بودن اين پيش‌شرط‌هاي طالبان اظهار ترديد مي‌کنند، اما رسانه‌هاي بين‌المللي از جمله صداي امريکا مي‌گويد که با يک مقام عالي‌رتبه طالبان به شرط  افشا نشدن نامش، مصاحبه کرده است.

به نظر مي‌رسد که اين پيش‌شرط‌هاي طالبان، براي فرار از فشار دولت پاکستان براي برگشت اين گروه به ميز مذاکره باشد. پس از سفر رييس ستاد ارتش پاکستان به کابل و تعهد اين کشور براي تلاش صادقانه در روند صلح افغانستان، فشار مقام‌هاي پاکستاني بر طالبان براي حضور پاي ميز مذاکره، بيشتر شده است. پاکستان پس از 20 سال حمايت از گروه طالبان، حالا دريافته است که پيروزي گروه طالبان در افغانستان، زمينه را براي تقويت افراطي‌هاي پاکستان، به خصوص طالبان پاکستاني بيشتر مي‌کند و اين مسأله در درازمدت، بدترين چالش براي پاکستان خواهد بود.

اما گروه طالبان که توافق صلح با امريکا و اعلام سريع خروج ناتو از افغانستان، آنان را به تصرف دوباره افغانستان خوش‌بين کرده است، نسبت به گذشته براي مذاکره ميل کمتري از خود نشان مي‌دهند. گروه طالبان دوست دارد تا رهبري خود را به افغانستان انتقال دهد تا از زير فشار پاکستان برهد اما دولت افغانستان تاکنون به آن‌ها اجازه نداده است جغرافياي زيادي را در افغانستان به تصرف دربياورند. به نظر مي‌رسد پيش‌شرط‌هاي مضحک طالبان، بيشتر بهانه‌اي براي شرکت نکردن در نشست استانبول است وگرنه همه مي‌دانند که چنين پيش‌شرط‌هايي عملي نيستند.

ف آژند/ انديپندنت فارسي