سیاسی
افغانستان و کشمير؛ منتظر پلان «B» نباشيد، خود صلح کنيد!
سال‌ها پيش، اواخر دهه 90 و در روزهاي مکتب، تابلويي را در يک خوراکه فروشي محلي در راولپندي پاکستان ديدم که مي‌گفت: «تا آزادي کشمير هيچ‌کس نمي‌تواند چيزي نسيه بگيرد». معناي اين جمله گيجم کرده بود، اما در مورد استدلال آن سئوال نکردم، زيرا فکر کردم شايد يک گفته هوشيارانه باشد و نمي‌خواستم خودم را شرمنده کنم. با اين وجود، اين تابلو آزارم مي‌داد و يک روز از استاد مکتب‌ام در مورد آن پرسيدم. وي به جاي اين که به من پاسخ بگويد، از من پرسيد اين تابلو را کجا ديده‌ام. گفتم، در «خوراکه فروشي» محله.
استادم رفت به آن دکان و به صاحبش گفت: «فقط به خاطر شما مردم است که کشميري‌ها به آزادي نمي‌رسند»؛ عمل وي ناراحتم کرد. چند سال بعد، فهميدم که استادم اهل کشمير است و بعداً معناي آن تابلو را هم فهميدم که حدس مي‌زنم اگر آن دکان هنوز وجود داشته باشد، تابلو هم است.
اين داستان نمونه‌اي از طرز فکر يک مغازه‌دار محلي تقريباً 25 سال پيش است و متأسفانه، تغييرات فقط حاکي از بدترين وضعيت است. از زمان لغو وضعيت ويژه کشمير در ماه اگست سال 2019، تعداد بيشتري از سربازان هندي در دره اشغالي مستقر شده‌اند در حالي که اطلاعات جمعيتي جامو و کشمير در حال تغيير است. از آن زمان، کشميري‌ها در قرنطين زنده‌گي مي‌کنند و خطوط تيلفون و خدمات انترنت نيز قطع است. اتصال تيلفون‌هاي ساده ماه‌ها طول کشيد و ممنوعيت انترنت پرسرعت تا به امروز ادامه دارد. با وجود اعتراضات زياد در سطح بين‌المللي، هيچ تغييري به وجود نيامده است. بسياري از شخصيت‌هاي برجسته وعده‌هاي دروغين دادند و ادعاهاي اغراق‌آميز خود را اعلام کردند، اما همه بي‌فايده بود. رهبران پاکستان و کشمير از سازمان‌ها و رهبران جهان خواستند يکي از قديمي‌ترين نزاع‌هاي حل ناشده بين‌المللي را که صلح و ثبات منطقه را متأثر مي‌سازد، حل و فصل کنند. در حالي که با وجود تهديد جنگ هسته‌اي بين هند و پاکستان، کل جهان ممکن از آن متأثر شود.
اکنون، يک چيز قطعي اين است که هند هرگز حق تعيين سرنوشت را به کشميري‌ها نخواهد داد، زيرا هند اين منطقه را به عنوان بخشي جدايي‌ناپذيرش مي‌داند. از سويي ديگر، کشميري‌ها نيز هرگز از مبارزه براي آزادي دست برنخواهند داشت. سئوال اين است که «آيا پلان بي وجود دارد؟»
همين وضعيت را در افغانستان شاهد هستيم. رهبران جهان و تحليل‌گران مي‌گويند که بي‌ثباتي افغانستان تهديد به کل منطقه است، اما راه‌حل چيست. آيا تضميني وجود دارد که خروج نيروهاي غربي از افغانستان مي‌تواند صلح را به اين کشور آورد؟
از زمان 11/9 سپتمبر به اينسو، طالبان با نيروهاي غربي مبارزه مي‌کنند و قوانين «اسلامي» خود را در مناطق تحت کنترل شان تطبيق مي‌کنند. انتظار اين که طالبان با دولت مدرن کابل کنار بيايد، يک خوشحالي موهوم است. بنابر اين، باز هم سئوال اين است، «آيا پلان بي وجود دارد؟.»
اين دو مسأله بين‌المللي به تلاش‌هاي واقعي و صادقانه نياز دارد. بايد درک کرد که اين موضوع به منافع کشورهاي همسايه يا هر کشور ديگر مربوط نمي‌شود، بلکه در مورد افرادي است که در اين مناطق جنگي زنده‌گي مي‌کنند و دهه‌هاست رنج مي‌کشند. نسل‌ها از دست رفت، اما کسي به جز بي‌گناهان درد را احساس نمي‌کنند. روياهاي شان از بين رفت. زنان، مردان، کودکان و موسفيدان هر روز براي ادامه زنده‌گي جان مي‌کنند. هيچ اعتمادي به رهبران نيست. آن‌ها نه تنها درمانده، بلکه نااميد نيز هستند. در چنين وضعيتي، ايمان به خدا نيز از دست مي‌رود. مردم به دنبال رهبران و ديني هستند که بتواند آن‌ها را از اين بدبختي بيرون کند.
پاکستان، روسيه، ترکيه، عربستان سعودي، ايالات متحده، هند، ناتو و بسياري کشورهاي ديگر و گروه‌ها تلاش کردند تا صلح آورند، اما فايده‌اي نداشت. طرح صلح رييس جمهور بايدن هيچ تضميني براي صلح در افغانستان ندارد، همان‌طور که طرح به اصطلاح صلح هند هيچ تضميني براي عملي شدن در کشمير ندارد.
يک شعار است که مي‌گويد «خداوند فقط به کساني کمک مي‌کند که به خودشان کمک مي‌کنند». اگر اين واقعيت داشته باشد، يک چيز قطعي است، کشميري‌ها و مردم افغانستان اکنون بايد به خودشان کمک کنند. رهبران و ميانجي‌گران جهان نبايد به دنبال منافع خود باشند، بلکه بايد به کشميري‌ها و افغانستاني‌ها بگويند که صلح در مناطق جنگي براي آينده مردم حياتي است. مردم افغانستان بايد با هم بنشينند و به اين جنگ طولاني‌مدت عليه يکديگر خاتمه دهند و کشميري‌ها براي گفت‌وگو در مورد راه‌حل‌هاي بالقوه اين مشکل بايد با دولت هند بنشينند. رهبران کشمير بايد با ديدگاه ديگري به اين مسأله بپردازند و مقامات هندي نيز همين کار را انجام دهند.
اين تحليل شايد برخي را عصباني کند، اما حقيقت هميشه تلخ است. ما بايد واقعيت اين دو منطقه درگير را واقع‌بينانه بپذيريم، فرقي نمي‌کند چه‌قدر سخت باشد. متأسفانه، اگر اين اتفاق نيفتد، کشميري‌ها و مردم افغانستان مانند مردم فلسطين خواهند شد؛ پرتاب سنگ به طرف نيروهاي مجهز با تجهيزات پيشرفته نظامي.
مردم افغانستان و کشميري‌ها بايد بدانند که رهبران جهان و قدرت‌ها به خاطر منافع خود ميانجي‌گري مي‌کنند و هيچ «پلان بي» ندارند. زمان آن فرا رسيده که هر دو منطقه، مشکلات را خود از طريق گفت‌وگو، مشورت و انعطاف‌پذيري در آجنداي شان حل و فصل کنند.
منبع:نيادور/ برگردا به فارسي دري/ ديد
