سیاسی
ده وعده بزرگ رييس جمهور که هرگز عملی نشد
يکي از انتقادها بر رييسجمهور اين است که وعده زياد مي‌دهد، اما کم عمل مي‌کند. اشرف غني، رييس‌‌جمهوري کشور از آغاز حکومت پيشين‌‌‌اش تاکنون وعدههاي بسياري به مردم داده است، اما بسياري از اين وعدههايش را عملي نکرده است. از نظر کساني که در اين گزارش با آن‌ها گفت‌وگو شده اين کار رييسجمهور نوعي تلاش براي فريب مردم با وعدههاي غيرعملي است. آيا واقعا رييسجمهور به وعدههايش عمل نمي‌کند؟
مرکز خبرنگاري تحقيقي پيک، ده کلان‌ترين وعدهي رييس جمهور را که در سفرهاي داخلي به ولايتهاي هرات، باميان، ننگرهار، بدخشان، کندهار، بلخ، سمنگان و غزني دادهاست، گرد‌آوري کرده و دريافته که هيچ يک از اين وعدهها عملي نشدهاست.
صادرات برق به بيرون از کشور: محمد اشرف غني رييس جمهوري کشور درسال 1393هنگامي که نخستين سفر ولايتياش را منحيث رييس جمهور حکومت وحدتملي از ولايت هرات آغاز کرد، آنچه را با مردم اين ولايت وعده کرد که تا بهامروز عملي نشدهاست.
آقاي غني دراين سفرش خطاب به مردم هرات گفت: «افغانستان بهزودي به مرکز صادرات برق بهکشورهاي همسايه تبديل ميشود .»
باگذشت بيشتر از شش سال ازاين سخن رييس جمهور، نهتنها افغانستان صاحب برق توليدي و صادراتي نشد، بلکه بهگفتهي شماري از باشندههاي هرات، هماکنون در شبانهروز 10 تا 14 ساعت بيشتر برق ندارند و کمازکم باشندههاي ده ولسوالي اين ولايت نيز، از دسترسي بهانرژي برق محروماند.
سيد اشرف سادات فعال جامعهي مدني در هرات، ميگويد که آقاي غني از آغاز حکومت قبلياش تاکنون 9 سفر بهاين ولايت داشته؛ اما هيچ يک ازاين سفرها نهتنها که دستآورد محسوسي درامور تأمين امنيت، حکومتداري و رفاه اقتصادي براي مردم اين ولايت نداشته، بلکه بههيچ وعدهي خود از يک سفر تا سفر بعدي عمل نکردهاست.
چنانکه در دومين سفرش در ماه جوزاي 1395گفت: «همانطوريکه شش تروريست را اعدام کردم، اختطافچيان راهم اعدام ميکنم .»
اما بهگفتهي مردم و آگاهان امور در غرب کشور، تا بهامروز اين کار را نکرد. درهمينحال، محمد انور متين مشاور فرهنگي ادارهي محلي هرات، ميگويد که رييس جمهور مصمم به عملي کردن هر يک از وعدههاي خود است و ادارهي محلي نيز، همهي وعدههاي رييس جمهور را دنبال مي‌کند؛ اما انجام اين وعدهها بهويژه کارهاي زيربنايي زمانگيراست.
سرکوب غاصبان زمين در ننگرهار: رييس جمهور غني در ماه جدي 1394در سفري که بهولايت ننگرهار داشت؛ ضمن بررسي اوضاع امنيتي و ديد و بازديد با مردم، بزرگان قومي و مسوولان محلي در سخنرانياش گفت: «اگر قوماندانصاحب امنيه نميتانه زورش نميرسه، وزيريصاحب به ارتش امر کنيد که غاصبان را بزنند.»
ذبيحالله زمري عضو شوراي ولايتي ننگرهار ميگويد که اين وعدهي رييس جمهوري را خوب بهياد دارد؛ اما ازآن روز تاکنون نهتنها که هيچ غاصب زمين سرکوب نشد، بلکه بيشتر از پيش دست غاصبان درازتر شدهاست.
بر بنياد گزارشها، بيش از 275 هزار جريب زمين توسط 1100 نفر مشمول مقامهاي دولتي، زورمندان و مردم عادي در ولايت ننگرهار غصب شدهاست.
عطاالله خوگياني سخنگوي والي ننگرهار، ميگويد که بسياري از زمينهاي غصبشده از تصرف غاصبان بيرون شده؛ اما نميگويد که چهمقدار زمين برگردانده شده و چهتعداد از غاصبان زمين مطابق وعدهي رييس جمهور، سرکوب و يا بهدادگاه معرفي شده‌اند.
باميان روشن ميشود: رييس جمهور غني در ماه اسد 1395بهولايت باميان سفر کرد. او دراين سفرش خطاب بهمردم باميان با آواز بلند گفت: «باميان روشن ميشود و در تاريکي نميماند.»
اما بهگفتهي برخي از باميان‌يان، اين رويا نهتنها تحقق نيافت، بلکه قرباني هم گرفت.
محمد رحيم علييار نماينده مردم باميان در مجلس نماينده‌گان، ميگويد که پس از اين وعدهي رييس جمهور، هيچ کاري در بخش روشنايي باميان انجام نشدهاست.
اما بهگفتهي لطيف عظيمي سخنگوي والي باميان، وعدهي رييس جمهور درحال اجرا قرار دارد و اميدواراند که تاپايان سال 1400خورشيدي. ولايت باميان از نور برق روشن شود
بازسازي آبدات تاريخي شهر غزني: در ماه اسد 1397خورشيدي. رييس جمهورغني درحالي به ولايت غزني رفت که مرکز اين شهر گواه ويرانههاي بهجا مانده از درگيريها ميان طالبان و نيروهاي امنيتي بود. بهگفتهي مسوولان رياست اطلاعات و فرهنگ اين ولايت، افزونبر تخريب و خسارهي سنگين بر ساختمانها و تاسيسات دولتي، شمار زيادي از آبدات تاريخي هم در نتيجهي درگيريها و تصرف بخشهاي از مرکز شهر توسط گروه طالبان نيز ويران شده‌اند.
آقاي غني دراين سفرش ضمن منظوري 20 ميليون دالر براي بازسازي شماري از تاسيسات دولتي، خطاب به مسوولان ادارهي محلي و مردم اين ولايت گفت: «تعهد من ايناست، هرگونه صدمهيي که به مزار اولياي غزني رسيده باشد، فوراً ترميم ميشود.»
اما بهگفتهي ادريس وفا سرپرست رياست اطلاعات و فرهنگ غزني، باگذشت بيشتراز دو سال ازاين وعدهي رييس جمهور، هنوز از کار سروي خرابيهاي مقبرههاي اوليا و آبدات تاريخي مرکز اين ولايت، خبري نيست.
ساخت مکتبهاي مسلکي در هر ولسوالي: ميزان سال 1397خ. رييس جمهور غني سفري بهولايت بلخ داشت. دراين سفر هنگام سخنرانياش درميان شماري از مسوولان، شهروندان و رسانهها گفت: «تا سال آينده در هر ولسوالي يک مکتب مسلکي و تخنيکي ميسازم.»
بيشتر از دو سال ازاين وعدههم گذشت، اما بهگفتهي صيفوره نيازي نماينده بلخ در مجلس نماينده‌گان، هيچ مکتب مسلکي و تخنيکي در ولسواليهاي اين ولايت، تاهنوز ساخته نشدهاست.
اما غلام فاروق خپلواک معاون والي بلخ، از ادامهي کار ساختوساز مکتبهاي تخنيکي و مسلکي در برخي ولسواليها سخن ميزند و هيچگونه آمار و جزييات دقيق بهدست نميدهد.
آقاي غني دراين سفر که ظاهراً بههدف افتتاح سباستيشن برق20 کيلووات ولسوالي خُلم و شبکهي توزيع برق مارمُل بهاين ولايت رفته بود، در مراسم افتتاح اين شبکه گفت: «در هژده ماه آينده انشااللهوتعالي تمام شبکه هاي برق افغانستان به يک شبکهي واحد تبديل خواهد شد.»
اما بهگفتهي انجنير حميدالله رييس برق ولايت بلخ، عملي شدن اين برنامه در سراسر کشور زمانگيراست و در سطح اين ولايت، تاکنون اين وعده عملي نشدهاست.
سه برابر سرمايهگذاري در فرودگاه کندهار: رييس جمهورغني در سفريکه ماه سرطان 1398بهولايت کندهار داشت، فرودگاه اين ولايت را بهنام «فرودگاه بينالمللي احمدشاه بابا» نامگذاري کرد و افزونبر وعدهي سه برابر سرمايهگذاري دراين فرودگاه، گفت: «ميدان هوايي احمدشاه بابا، نقطه ي وصل منطقه با اروپا و خليج خواهد بود و ميوهي کندهار ازهمين دهليز هوايي صادر خواهد شد .»
از اين وعده تاکنون بيشتر از يکونيم سال گذشت؛ اما به باور برخي از بازرگانان کندهاري، نهتنها که سرمايه گذرايها دراين فرودگاه سه برابر نشده، بلکه دهليزهوايي کندهار نيز دراين مدت بهروي صادرات بازرگانان بسته شدهاست.
بهگفتهي حاجي نصرالله زهير رييس اتاق تجارت و صنايع کندهار، دهليزهوايي کندهار از سال1397خ. بهاينسو هيچ پروازي براي صادرات ميوهي اين ولايت نداشتهاست.
اما بهگفتهي مسعود پشتون رييس ادارهي هوانوردي در فرودگاه کندهار، وعدهي رييس جمهور درحال عملي شدناست و قراراست تا بهار سال نو خورشيدي، کار ساختوساز ترمينل جديد اين فرودگاه آغاز شود.
بازپسگيري معدن طلاي بدخشان از طالبان: در ماه قوس 1398آقاي غني در رأس يک هيأأت بلندپايه حکومتي بهولايت بدخشان رفت. رييس جمهورغني دراين سفر بهمقامهاي امنيتي دستور داد که هرچه زودتر، معادن طلاي راغستان را از تصرف طالبان بيرون کنند.
آقاي غني هنگام سخنرانياش در جمعي از بزرگان و نماينده‌گان مردم و مسوولان محلي بدخشان، با آواز بلند گفت: «معدن طلا ره از طالبان ميگيريم .»، اما اخترمحمد خيرزاده معاون والي بدخشان، ميپذيرد که معادن طلاي راغستان هنوز در تصرف طالبان است. همچنان بهگفتهي برخي از نماينده‌گان مردم بدخشان، پس از اين وعدهي رييس جمهورغني درآمد طالبان از معادن طلاي راغستان، نهتنها کاهش نيافته، بلکه تا سه برابر افزايش يافتهاست.
بهگفتهي ذبيحالله عتيق نماينده مردم بدخشان در مجلس نماينده‌گان، سال گذشته زمانيکه رييس جمهور غني چنين وعده داده بود، درآمد روزانهي طالبان از معادن طلاي راغستان تا 20هزاردالر ميرسيد؛ اما اکنون اينرقم به 60 هزاردالر رسيدهاست.
تأمين امنيت معادن زغالسنگ سمنگان: رييس جمهورغني بهسلسلهي سفرهاي ولايتياش در ماه اسد سال روان، بهولايت سمنگان رفت. دراين سفر هنگام سخنراني درميان جمعي از بزرگان و نماينده‌گان مردم و مسوولان محلي، خطاب به وزيرامورداخله، رييس ستاد ارتش و رييس امنيت ملي کشور گفت:
« اگر امنيت معادن زغالسنگ را تأمين نکردين، مناسبات ماوشما خراب خواهد شد.»
اما بهباور برخي از فعالان مدني در ولايت سمنگان، نه مناسباتي خراب شد و نه امنيت تأمين شد. شمس الدين رضايي فعال مدني در سمنگان، ميگويد که طالبان با حضور گستردهي شان در درهي صوف پايان، ماهانه بيش از 30 ميليون افغاني از معادن زغالسنگ اين ولايت درآمد دارند.
داوود کلکاني والي سمنگان ميگويد که متأسفانه اين وعدهي رييس جمهور تاهنوز عملي نشدهاست.
با تلاشها و تماسهاي مکرر، سخنگويان و دفتر مطبوعاتي رياست جمهوري در برابر چونوچراي اين وعدهها پاسخ ندادهاند. آنچه که از ديدگاه برخي شهروندان و آگاهان امور، قابل قبول نبوده و رييس جمهور را به پاسخگويي فرا ميخوانند.
شماري از شهروندان، بهاين باوراند که هر سفر رييس جمهورغني بههر ولايت، خالي از وعدههاي رنگارنگ نبوده و بسياري ازاين وعدهها نيز، فراموش شده‌اند.
احمدشاه باشندهي ناحيه چهارم شهر کابل ميگويد: «از دروغهاي رييس جمهورغني خسته شديم، کدام وعده را عملي کرده که از ناکرده هايش بگوييم.»
محمد رفيع نادري رييس انجمن وکلاي مدافع در زون غرب کشور، بهاين باوراست که روند پاسخ دهي دولت به ملت، بايد از شخص رييس جمهور آغاز شود. بهگفتهي او، آقاي غني بايد در برابر هريک از وعدههاي خود پاسخ بدهد.
چنانکه بهگفتهي وحيدالله فرزهيي عضو انجمن حقوقدانان افغانستان، شکل نگرفتن يک جامعهي مدني قوي و مستقل، سبب عدم پاسخگويي مقامهاي دولتي شدهاست.
آقاي فرزهيي ميافزايد که براساس مادهي 69 قانون اساسي کشور، رييس جمهور بايد در برابر تعهدات خود به مردم پاسخگو باشد، اما چون گزينههاي قانوني محاکمهي رييس جمهوري دراين ماده مشخص نيست، آقاي غنيهم آزادانه وعده مي‌دهد، تا عمل نکند.
خبرگزاري تحقيقي پيک
