دفتر نماينده‌گي سياسي سازمان ملل در افغانستان(يوناما) در گزارش تازه خود، تلفات غير نظاميان افغان را در نيمه اول سال 2021 بي سابقه خوانده است. به گفته اين نهاد، اين روند از ماه مي به بعد، با آغاز خروج نيروهاي خارجي از افغانستان و افزايش عمليات نظامي طالبان سير صعودي داشته است. در اين گزارش، طالبان عامل اصلي تلفات غير نظاميان دانسته شده اند.
در گزارش تازه سازمان ملل آمده که در شش ماه گذشته 5 هزار و 183 نفر در اين کشور قرباني خشونت‌ها شده‌اند که از اين ميان يک هزار و 659 نفر کشته و سه هزار و 254 نفر زخمي شده‌اند، و اين نشان دهنده 47 درصد افزايش در ميزان تلفات غيرنظاميان نسبت به زمان مشابه در سال 2020 است.
دبرا لاينز، نماينده ويژه دبيرکل سازمان از طالبان و رهبران افغان خواسته که به روند «وحشتناک و تأثير مخرب» خشونت ها بر غيرنظاميان توجه کنند.
کشتار غيرنظاميان در افغانستان، در سال‌هاي اخير به امري عادي بدل شده است. هيچ‌يک از طرفين جنگ نسبت به جان غيرنظاميان دغدغه ندارند و حتا قواعد بديهي حقوق جنگ نيز در اين زمينه ناديده گرفته مي شود.
با اين حال، افزايش تکان دهنده کشتار غيرنظاميان طي ماه‌هاي اخير به ويژه پس از آغاز روند خروج نيروهاي خارجي از افغانستان امري است که به نگراني‌هاي گسترده در اين زمينه دامن مي‌زند.
بربنياد گزارش تازه سازمان ملل متحد طالبان همچنان عامل اصلي کشتار غيرنظاميان هستند، گروهي که خود را براي تصاحب قدرت از راه زور آماده مي‌کند و اين رويداد بر نگراني‌ها درباره تعهدات بين‌المللي افغانستان در قبال حفظ حقوق غيرنظاميان در جريان جنگ خواهد افزود.
شايد در شرايط کنوني، خوش‌بينانه به نظر برسد، اما انتظار مي‌رود انتشار اين گزارش، فشارهاي بين المللي و سازمان‌هاي حقوق بشري بر طالبان و حاميان آن گروه در منطقه و جهان را افزايش دهد.
آنان بايد در قبال جنايت‌هايي که مرتکب مي‌شوند، پاسخ‌گو باشند، در غير اين صورت، جهان و سازمان‌هاي بين‌المللي در قبال فجايعي که بر غير نظاميان توسط طالبان در افغانستان رخ مي‌دهد مسوول اند.
اين جنگ جنايت‌کارانه هيچ توجيهي ندارد و جهان نمي‌توان نسبت به عواقب سنگين و پرهزينه آن براي مردم بي دفاع بي تفاوت باشد.
مسوول اصلي و مستقيم اين وضعيت، قدرت‌هايي هستند که صلح با طالبان را حتا اگر غير عادلانه و نامتوازن باشد، تبليغ و توجيه مي‌کنند و به اين ترتيب به آن گروه مجوز و مشروعيت لازم را براي پيشبرد ماشين کشتار و خشونت و خون‌ريزي‌اش اعطا مي‌نمايند.
در اين ميان، سازمان ملل متحد نيز بايد به نقش تاريخي خود در قبال پايان دادن به وضعيت فاجعه باري که بر مردم عادي و غيرنظاميان بي دفاع در افغانستان جريان دارد عمل کند.
انتشار گزارش‌هاي گاه به گاه از آمار تلفات و کشتارهاي فجيع غيرنظاميان توسط طرف‌هاي جنگ به ويژه طالبان تنها مسووليتي نيست که سازمان ملل در افغانستان بر عهده دارد.
سازمان ملل از يک سو بايد با استفاده از صلاحيت و امکانات گسترده اي که براي تحريم کشورهاي حامي تروريزم و گروه‌هاي تروريستي برخوردار است بر طالبان و ديگر عوامل کشتارهاي اخير فشار وارد کند و از جانب ديگر، قدرت‌ها و کشورهاي بزرگي که صلح با طالبان را توجيه مي‌کنند و بر جنايت‌هاي آن‌ها بر بنياد منافع راهبردي خود چشم پوشي مي‌نمايند را نسبت به وضعيت جاري مسوول قرار دهد.
سازمان‌هاي حقوق بشري ملي و بين‌المللي هم بايد از استندردهاي دوگانه در اين زمينه فاصله بگيرند و به عدالت بماهو عدالت، بدون توجه به اين که چه طيف هايي بايد از آن برخوردار شوند، بپردازند و نيروهاي ناقض عدالت و دشمنان زنده‌گي و حيات بشر را مورد پيگرد قرار دهند.
در اين ميان اگرچه هم طالبان و هم دولت افغانستان به عنوان دوطرف اصلي جنگ جاري در کشور نقش و سهم خود در کشتار فاجعه‌آميز غيرنظاميان بي دفاع را انکار کرده‌اند، اما مستندات و شواهد موجود در اين زمينه نشان مي‌دهد که مردم عادي اصلي ترين قرباني جنگ جاري هستند، بنابراين کشتار آن‌ها جنايت است و عوامل اين جنايت بايد مورد مجازات قرار بگيرند.
موضوع ديگري که از قضا در گزارش اخير سازمان ملل نيز برجسته شده، کشتار سيستماتيک اقليت‌ها و اقوام خاص در افغانستان توسط نيروهاي تروريستي است. شيعيان و هزاره‌هاي افغانستان هدف اصلي ژنوسايد و کشتار هدف‌مند و نسل کشي سيستماتيک اين گروه‌ها محسوب مي‌شوند.
اگرچه همان‌گونه که در گزارش اخير يوناما نيز مورد اشاره قرار گرفته، مسووليت اکثر کشتارهاي هدف‌مند مردم هزاره و شيعيان افغانستان را گروه تکفيري داعش پذيرفته، اما بسياري از ناظران و کارشناسان معتقد اند که داعش يک آدرس کذايي و کاذب براي پنهان ماندن دست‌هاي خون آلود عوامل اصلي اين کشتارها مي‌باشد.
بر اين اساس سازمان‌هاي ملي و بين‌المللي، گروه‌هاي حقوق بشري و نهادهاي حامي غيرنظاميان و فعالان ضد جنگ بايد پرده از چهره عوامل اين جنايات وحشتناک بردارند، به کارزار جهاني توقف نسل کشي هزاره‌ها و شيعيان افغانستان بپيوندد و به تعليق عدالت در فرايند تلاش‌هاي صلح افغانستان پايان دهند.
در صورتي که اين گزارش‌ها، آمارها و هشدارها همچنان ناديده گرفته شود و در عين حال، گروه‌هاي تروريستي نيز با پيشروي‌هاي خيره کننده طالبان در سراسر افغانستان قدرت بگيرند، کشتار غيرنظاميان به امري روزمره بدل خواهد شد و در آن صورت، بي ترديد افغانستان و جهان بايد منتظر فجايع بزرگتري باشند.
