کابل از نشست مسکو چه می خواهد؟

وزارت خارجه‌ مي گويد که قرار است هيأتي به نماينده‌گي از دولت افغانستان در نشست صلح مسکو شرکت کند.

قرار است روز پنج شنبه (28 حوت) نشستي در مورد صلح افغانستان در مسکو، پايتخت روسيه برگزار شود.

حامد تهذيب، معاون سخن‌گوي وزارت خارجه گفته است که رايزني‌ها در مورد اين‌که چه کساني به نماينده‌گي از دولت در نشست مسکو بروند، جريان دارد و به‌زودي نهايي خواهد شد.

تهذيب افزود که کابل از هرگونه تلاش کشورها براي سهم‌گيري حقيقي در راستاي تأمين صلح پايدار و باعزت در افغانستان استقبال مي‌کند.

براساس دعوت‌نامه‌ روسيه، دو نفر به نماينده‌گي از حکومت، دو نفر به نماينده‌گي از شوراي عالي مصالحه‌، شش يا هفت نفر به نماينده‌گي از چهره‌ها و رهبران سياسي و پنج نفر به نماينده‌گي از طالبان در نشست مسکو دعوت شده‌اند.

به دنبال اين نشست، قرار است نشست صلح ترکيه که از آن به عنوان کنفرانس بن سوم ياد مي شود، به تاريخ 7 حمل 1400 در اين کشور برگزار شود.

نشست مسکو در شرايطي برگزار مي‌شود که دولت افغانستان در پي نامه هشدارآميز وزير امور خارجه امريکا به اشرف غني، تحت فشار شديد قرار دارد تا طرح صلح امريکايي را بپذيرد و به مفاد طرحي که خليل‌زاد در سفر اخير خود به کابل با رهبران افغان در ميان گذاشته، تمکين کند.

به اين ترتيب، نشست صلح مسکو که پيش از برگزاري نشست مهم ترکيه راه اندازي مي‌شود، فرصت کليدي براي کابل است تا جايگاه ديپلماتيک خود را تقويت کند، طرح صلح امريکا را به چالش بکشد و از ميان قدرت‌هاي رقيب يا متخاصم با امريکا براي ايجاد يک محور مقاومت منطقه‌يي در برابر اين طرح، يارگيري کند.

البته بايد تصريح کرد که انتظار نمي‌رود اين بار بر بنياد يک سنت سياسي رايج، کابل با فاصله گرفتن از غرب، به شرق متمايل شود و به عنوان مثال، با نزديک شدن به روسيه يا چين و يا حتا ايران، طرح استعماري غرب براي آينده سياسي کشور را خنثا کند، زيرا اين بار قدرت‌هاي شرقي مانند روسيه و چين و ايران نيز از طالبان به عنوان يک واقعيت غير قابل انکار، حمايت مي‌کنند و هرگونه راه حل رسيدن به ثبات و صلح در افغانستان، بدون فراهم کردن تمهيداتي براي بازگشت آن گروه به قدرت را منتفي و محکوم به شکست مي‌دانند.

با اين حال، هنوز هم کشورهايي هستند که طرح صلح امريکايي را تهديدي براي امنيت ملي و منافع استراتيژيک خود مي دانند و با آن مخالفت مي‌کنند. يکي از اين کشورها هند است، کشوري که با افغانستان روابط راهبردي دارد، دشمن سنتي پاکستان است، طالبان را مزدور و پياده نظام ارتش پاکستان در افغانستان مي داند و در صلح امريکايي که مبناي محوري آن، شراکت چشمگير طالبان در قدرت است، هيچ‌گونه منافعي ندارد.

از سوي ديگر، دولت افغانستان که خود را نماينده مشروع مردم کشور در جامعه بين‌المللي مي‌داند، در حال حاضر نياز به تقويت اين مشروعيت دارد و بايد وجهه و اعتبار جهاني خود را نيرومند سازد. بنابراين، شرکت در نشست مسکو به اين مهم کمک مي کند، زيرا تريبوني را در اختيار نماينده‌گان کابل قرار مي دهد تا با استفاده از آن، مشروعيت و تعهد صادقانه و واقعي طالبان نسبت به صلح و ثبات و قطع ارتباط با تروريزم را به چالش بکشد و خود را حامي، نماد و نماينده کامل جمهوريت و ارزش‌هاي جانبي آن معرفي کند.

با توجه به اين موارد، اين بار برخلاف دو نشست قبلي درباره صلح افغانستان در روسيه، کابل مصمم است تا در آن شرکت کند.

البته عدم شرکت در نشست‌هاي قبلي، يک دليل ديگر هم داشت و آن نفوذ عميق و گسترده امريکا بر دولت افغانستان بود که اجازه نمي داد مسکو ابتکار عمل در عرصه صلح افغانستان را در اختيار بگيرد و کابل نيز به تحقق اين مهم کمک کند. اين بار اما کابل رسماً از واشنگتن فاصله گرفته و چه بسا در نقطه مقابل طرح و راهبرد صلح آن قرار گرفته است، بنابراين، شرکت در نشست مسکو، تصميمي است که بر پايه تشخيص مستقلانه کابل، بي اعتنا به ملاحظات احتمالي واشنگتن اتخاذ شده، و چه بسا اين تصميم، پيامي ضمني به واشنگتن باشد که اگر از بقا و حيات دولت کابل، حمايت نکند، گزينه هاي ديگر به سرعت جايگزين شراکت کنوني افغانستان با غرب و ايالات متحده خواهد شد.

محمدرضا اميني/ جمهور