تمرکز طالبان بر شاهراه‌ها و بزرگ‌راه‌های کشور به عنوان یک منبع عایداتی پایدار در دو سال پسین شدت و قوت بیشتری گرفته است. این گروه با تاکید بر اهمیت اقتصادی شاهراه‌ها تلاش دارند تسلط بر شاهراه‌های بزرگ کشور را گسترش دهند و از این راه‌ها میلیون‌ها دالر پول دریافت کنند. طالبان اکنون تقریباً بر همه‌ی شاهراه‌های کشور تسلط نسبی دارند و فعالیت‌های خود را با گذشت هر روز گسترش می‌دهند. شاهراه کابل- شمال، کابل – غرب، کابل- شرق و کابل- جنوب همه در دست طالبان قرار دارد و یا به صورت نسبی می‌توانند در این شاهراه‌ها حضور داشته باشند. ناتو امسال اعلام کرده است که طالبان سالانه ۱۶۰ میلیون دالر از شاهراه‌های افغانستان مالیه- اخاذی می‌کنند که رقم بسیار بالایی است و هزینه‌ی بخشی از اقتصاد جنگی این گروه را تأمین می‌کند. رسانه‌ها گزارش می‌دهند که طالبان از هر موتر باربری بین سه تا ده هزار افغانی مالیه می‌گیرند و سپس به راننده‌گان اجازه‌ی می‌دهند از مسیرهایی زیر تسلط‌شان عبور کنند. شاهراه شمال – کابل بیشتر از هر شاهراه دیگری درآمد بیشتری دارد و همچنان طالبان تسلط بیشتری بالای این شاهراه دارند. حضور طالبان در شاهراه شمال برخلاف شاهراه‌های دیگری همیشه‌گی است و آنان ایست‌های دایمی را برای گرفتن مالیه در این شاهراه افراز کرده‌اند.
طالبان در همه‌ی این شاهراه‌ها از موترهای تجارتی و باربری مالیه می‌گیرند و هیچ تجارت‌پیشه‌یی نمی‌تواند از دستور این گروه سرپیچی کند. از سوی دیگر گروگان‌گیری، فشار نطامی بر دولت، ترور مسافران و عابران از مسیر این شاهراه‌ها تسلط طالبان بر شاهراه‌ها را نشان می‌دهد. سال گذشته رحمت‌الله نبیل، رییس پیشین امنیت ملی کشور در یک نوشته‌ی فیس‌بوکی بیان کرد که طالبان در نظر دارند تا یک‌سال دیگر تمرکز بیشتری بر شاهراه‌ها داشته باشند و شهرهای بزرگ مانند کابل را به گونه‌ی نسبی محاصره کنند. این وضعیت اکنون اتفاق افتاده است. کارمندان دولتی حتا تا ولایت پروان که نزدیک‌ترین ولایتی به کابل است نمی‌توانند با خیال راحت سفر کنند. طالبان حضور نسبی بر این شاهراه‌ها دارند و به جز تأمین اقتصاد جنگی، فشار مضاعفی بر دولت وارد می‌کنند. به عنوان نمونه، والیان جوزجان، فاریاب، سرپل و تخار در شمال روزها انتظار می‌کشند تا با چرخ‌بال نظامی سفر کنند. کارمندان دولتی، نماینده‌گان مردم و نخبه‌گان سیاسی همه به این چرخ‌بال‌ها محتاج‌اند و از طریق زمینی اصلاً نمی‌توانند سفر کنند. این نشان می‌دهد که دایره‌ی محاصره‌ی شهرها را طالبان تنگ‌‌تر ساخته و پیش‌بینی آقای نبیل به کرسی حقیقت نشسته است.
شبکه‌ی مالی طالبان در بیشتری از مناطق افغانستان فعال است. طالبان در سال ۲۰۱۸ میلادی به همه‌ی تجارت‌پیشه‌گان نامه فرستادند که با عبور از مناطق زیر قلم‌رو آنان باید مالیه بپردازند. از همین‌رو، درگیر‌های مسلحانه همواره در مسیر شاهراه‌ها و تلاش طالبان برای حضور در مسیرهای رفت‌وآمد و حاصل‌خیز جریان دارد. در واقع ناامنی و کسب عواید از شاهراه‌ها دو روی یک سکه هستند و طالبان از این ناامنی برای سود اقتصادی – سیاسی استفاده می‌کنند.
دولت باید جلو حضور گسترده‌ی طالبان در این شاهراه‌ها را بگیرد و زمینه‌های حاکمیت نیروهای امنیتی بر بزرگ‌راه‌های درآمدزا را فراهم بسازد. دولت اگر بتواند مانع حضور طالبان در شاهراه‌ها شود و عملیات‌های بزرگی را در این مسیر راه‌اندازی کند، از یک‌سو اقتصاد مبتنی بر جنگ و ناامنی طالبان را تضعیف می‌کند و از سوی دیگر می‌تواند محاصره‌ی ولایت‌ها را بشکند و فشار نظامی طالبان بر کابل و کلان‌های شهرهای دیگر را کم‌رنگ بسازد. اما دولت و بخش امنیتی توجه چندانی به امنیت شهرها ندارد و هیچ برنامه‌ی مشخصی برای تأمین امنیت شاهراه‌های بزرگ و درآمدزای کشور ندارند. این وضعیت از یک‌سو تجارت‌پیشه‌گان را نسبت به دولت بی‌اعتماد می‌سازد و از سوی دیگر زمینه‌های درآمد هنگفتی را به طالبان مساعد می‌سازد. وضعیتی که اکنون پول زیادی را به خزانه‌ی طالبان وارد کرده و بخشی از هزینه‌ی جنگ را تأمین می‌کند.
