سیاسی
افغانستان غمانگيز، ميراث امريکا
اين ميراث امريکا است، ميراث اشغال لجام گسيخته و خروج غير مسوولانه، ميراث مشروعيت بخشيدن به تروريزم، ميراث عهدشکني و وعده خلافي و دروغ و دو رويي، ميراث مداخلات هژمونيک و خطاهاي استراتيژيک. قدرت هاي بزرگ، اشتباهات بزرگتري مرتکب مي شوند و افغانستان هم نتيجه اشتباهات بزرگ امريکا به مثابه بزرگترين قدرت جهان است.
جو بايدن؛ رييس جمهوري امريکا عصر جمعه پس از سوالات پيدرپي خبرنگاران در مورد افغانستان خواست بهجاي سوالات «منفي» در مورد خبرهاي «شاد» از او سوال کنند.
با اين حال، بايدن گفت روند خروج نيروهاي امريکايي از افغانستان براساس برنامه در حال اجراست.
از او درباره آينده حکومت افغانستان نيز سوال شد؛ اينکه آيا اين حکومت ميتواند در برابر چالشهاي پيشرو مقابله کند، بايدن گفت حکومت افغانستان توانايي ادامه کارش را دارد؛ اما او بر ضرورت حمايت داخلي از حکومت افغانستان نيز تاکيد کرد.
«ما 20 سال آنجا بوديم. من در قصر سفيد با رهبران افغان صحبت کردم. فکر ميکنم آنها توانايي اين را دارند که از حکومت محافظت کنند. من فکر ميکنم در آينده مذاکرات بيشتري انجام خواهد شد؛ اما نگراني من اين است که آنها مسايل داخلي ميان خودشان دارند، و به خاطر بقاي حکومت به حمايت داخلي نياز دارند.»
غير منصفانه است اگر همه مسايل افغانستان را به خارجي ها و به طور خاص، امريکايي ها نسبت دهيم. بخشي از مشکلات داخلي است. رهبران بي کفايت، فاسد و جاه طلب، سرنوشت کشور را به گروگان گرفته اند. پيامدهاي جنگ داخلي پس از سقوط دولت نجيب تا ده ها سال ادامه يافت و در نتيجه، رهبران قدرت طلب، هارتر و حريص تر شدند.
ظهور طالبان، مصايب بزرگتري را به بار آورد. مواد مخدر، تروريزم، فروپاشي اجتماعي و امنيتي و جنگ هاي پايدار، تجارب تکراري در طول اين سال ها بوده است.
بي ترديد، امريکا مقصر و مسوول همه اين فجايع نبوده و نيست؛ شوروي، قدرت هاي ديگر، پاکستان و ساير همسايهگان هم در کنار عوامل داخلي، اين وضعيت فاجعه بار را رقم زده اند.
اما همان گونه که بايدن هم اذعان کرده است، امريکا 20 افغانستان را اشغال کرد. 20 سال يک تاريخ است. در اين مدت مي توان کشوري از بنياد ويران را آباد کرد يا بالعکس. امريکا کدام يک از اين دو اقدام را انجام داد؟ چرا رييس جمهوري آن، اکنون حتا از پرسيدن درباره افغانستان بيزار است و آن را مايه غم مي داند و مي خواهد در اين باره نشنود؟ مردم کشوري که بايدن نمي خواهد نام آن را بشنود، چه مي کشند؟
اين ميراث امريکا است، ميراث اشغال لجام گسيخته و خروج غير مسوولانه، ميراث مشروعيت بخشيدن به تروريزم، ميراث عهدشکني و وعده خلافي و دروغ و دورويي، ميراث مداخلات هژمونيک و خطاهاي استراتيژيک. قدرت هاي بزرگ، اشتباهات بزرگتري مرتکب مي شوند و افغانستان هم نتيجه اشتباهات بزرگ امريکا به مثابه بزرگترين قدرت جهان است.
اين کشور غم انگيز که اکنون به جهنمي سوزان تبديل شده بار ديگر در ميانه بحراني مرگبار، تنها رها مي شود؛ زيرا امريکا 20 سال آن را اشغال کرد و در طول اين مدت، هرگز صادق نبود و پيوسته دروغ گفت.
بايدن هنوز هم آن دروغ ها را تکرار مي کند. او از تدارک حمايت هوايي از نيروهاي امنيتي افغان سخن مي گويد و از اينکه رهبران کابل، توانايي مديريت وضعيت را دارند.
اما شرايط و شواهد، شهادت مي دهد که بايدن دروغ مي گويد و ادعاهاي رياکارانه امريکايي ها هيچ نسبتي به واقعيت هاي جاري ندارد.
مردم افغانستان بزرگترين قرباني اشغال جنايتکارانه افغانستان توسط امريکا بودند. بي ترديد بايدن علاقه اي ندارد که در مورد سرنوشت آنها بشنود؛ اما واقعيت را نمي توان کتمان کرد، مرگ، فروپاشي، فاجعه، آوارهگي هاي دسته جمعي، فقر فراگير، بيماري هاي در حال گسترش و آينده تيره و تاري که هيچ اميدي به آن وجود ندارد. اين ميراث امريکا است و احتمالاً ده ها سال ديگر ادامه خواهد يافت.
در اين ميان، رهبران سرسپردهيي که به اميد تغيير نظر بايدن راهي کاخ سفيد شده بودند، اگر در ملاقات با رييس جمهوري امريکا، مجاب نشده اند، اکنون با اين جمله توهين آميز او بايد دريافته باشند که رييس جمهوري امريکا حتا نمي خواهد درباره افغانستان صحبت کند؛ زيرا اين او را غمگين مي کند.
پس افغانستان در عمل به معناي واقعي کلمه از سوي امريکا «رها» شده و آنهايي که بر اين ميراث ويران و غم انگيز، هنوز در توهم ساختن کاخ هاي بلند با حمايت امريکا به سر مي برند، بايد بدانند که اگر با فجايع جاري و آينده، با چشم هاي باز و به طور مسوولانه رو به رو نشوند، در برابر اين شرايط و آنچه به حتم، رخ خواهد داد، مقصر اند و بايد پاسخگوي سرسپردهگي شرم آورشان به قدرت هاي عهدشکن و جهانخوار باشند.
نرگس اعتماد – جمهور