تعصب و تبعیض مایه بی اتفاقی و دشمنی      

عدم آگاهی از هدایات دین مقدس اسلام یکی از عوامل تأثیر گذار و عمده در ترویج پدیده تعصب و تعصب گرایی است. بعضی حلقات خاص در مناطقی که سطح آگاهی مردم از دین اسلام پایین است می‌کوشند که دیگر هم مردم را در تاریکی و جهالت نگه داشته و به نام سمت، قوم، زبان بر مردم حکومت کرده خود را نخبه و برگزیده ساخته و به هدف های که در ذهن دارند دست یابند. درحالی که اگر به قرآن عظیم الشان و احادیث نبوی “ص” درباره پدیده تعصب مراجعه گردد دیده می‌شود که اسلام این پدیده را چه قدر مردود شمرده و آن را کاملاً مخالف شریعت اسلامی دانسته است. از این رو می‌توان گفت که عدم آگاهی دقیق از اسلام در کشورهای اسلامی به شمول افغانستان از جمله عامل عمده شکل گیری پدیده تعصب به شمار می‌آید.

تعصب و تبعیض در مقابل دیگران سبب بی اتفاقی و دشمنی در بین بشریت، در بین امت اسلام و در بین هر مملکت اسلامی شده و امروز همه شاهد بدبختی ها در سطح جهانی و در سطح امت و در سطح هر کشور اسلامی هستیم. درحالی که همه مسلمانان برادر همدیگر هستند چنانچه خداوند متعال در آیه دهم سوره الحجرات می‌فرماید: (إنما المؤمنون إخوة فأصلحوا بین أخویکم واتقوا الله لعلکم ترحمون) “الحجرات : 10” .

ترجمه: (به حقیقت که همه مؤمنان با هم برادرند، بنابر این میان برادران تان صلح و آشتی برقرار کنید و تقوای الهی پیشه کنید، باشد که مشمول رحمت او شوید!) .

تعصب و تبعیض ملت مسلمان ما را در وطن ما به چه نوع اشکال مختلف در مقابل یکدیگر بطور آگاهانه یا غیر آگاهانه بی اتفاق ساخته است و سبب چه قدر دشمنی های بیجا شده است. ای کاش ملت مسلمان ما درک کنند که همه باهم برادر هستند و وحدت و برادری اسلامی خود را احیا کنند.

خداوند متعال در آیه (105) سوره آل عمران می فرماید: (و لا تکونوا کالذین تفرقوا واختلفوا من بعد ما جاءهم البینات و اولئک لهم عذاب عظیم) .

ترجمه: و مانند کسانی نباشید که پس از آن که برای شان دلایل روشن آمد پراکنده و گروه گروه شدند و اختلافات کردند، زیرا آنان را عذاب بزرگی است .

بر علاوه خداوند متعال در آیه 46 سوره انفال می فرماید که چنین پراکنده‌گی ها سبب ضعف و سستی تان می‌شود (واطیعوا الله ورسوله ولا تنازعوا فتفشلوا وتذهب ریحکم واصبروا إن الله مع الصابرین) .

ترجمه: و (فرمان) خدا و پیامبرش را اطاعت نمایید ! نزاع (و کشمکش) نکنید تا سست نشوید و قدرت (و شوکت) شما از میان نرود! وصبرواستقامت کنید که خداوند با استقامت کننده‌گان است.

یعنی مسلمان باید رضای پروردگار خویش را و موفقیت آخرت خود را همیشه هدف قرار بدهد نه مدح و ستایش مردم را و نه منفعت های موَقتی دنیا را . گروه ها و حلقات خاص و حتا ممالک همسایه برای تأمین منافع شخصی خود شان تعصب گرایی در میان اقوام و نژاد های مختلف را یکی از راه های رسیدن به اهداف شان می‌دانند. محرک های خارجی در نخست به گروه های مورد نظر شان به نوع این که درصدد دفاع از حقوق تلف شده شان دست همکاری داده و آرام آرام آنها را از قوم های دیگر ممالک شان دور ساخته به ساده‌گی آنها را دستخوش هدف های خاص خودشان ساخته و منافع شخصی شان را تأمین می‌کنند.

تمامی انسان‌ها به دلیل دارا بودن قوه اندیشه و اختیار چه بسا در شناخت راه درست از نادرست، دچار خطا و اشتباه هم می‌شوند و این دنیا هم محل این امتحان و آزمون ها و کسب تجربه ها از این امتحانات است. پس خداوند به پیامبرش می‌گوید: که به آنها دوباره موقع و میدان بده و در جلسات شورا و مشورت، باز هم از آنان نظرخواهی کن تا شخصیت شان با اعتبار ساخته شود، که بی شک راه رشد هر جامعه‌یی درهمین باز کردن فضاها برای ورود همه علایق فکری است که بتوانند ابراز وجود کنند و نقشی در سازنده‌گی و رشد جامعه خود داشته باشند.

محمد احسان پنجشیری