اخبار
تبعيض جهانی در توزيع واکسن کرونا؛ دسترسي 110 برابری کشورهای ثروتمند
سازمان ملل متحد در گزارشي اعلام کرد: شش ماه از آغاز واکسيناسيون کوويد-19 در جهان ميگذرد، اما از مجموع واکسنهاي تزريق شده، 44 درصد در کشورهاي ثروتمند و تنها چهار دهم درصد در کشورهاي فقير استفاده شده است؛ به عبارت ديگر، دسترسي ثروت مندان به واکسن، 110 برابر بيشتر بوده است.
فريادهاي رهبران جهان براي توزيع عادلانه واکسن و تصاوير قبرستانهاي مملو از فوتيهاي جديد در افريقا تا جنازه سوزيهاي بيماران کرونايي در هند، هرگز از حافظه تاريخي قرن 21 پاک نخواهد شد اما نکته دردناک تر اين که نه گوشي براي شنيدن اين فريادها است و نه چشمي براي ديدن اين تصاوير.
آمار 110 برابري از اختلاف دسترسي به واکسن را در حالي از سازمان ملل متحد ميشنويم که توقع ما از اين سازمان به عنوان عاليترين نهاد بينالمللي فراتر از گلهمندي براي ارائه اين دست اطلاعات است. از آنجا که صلح و امنيت بينالمللي، عدالت اجتماعي، رعايت حقوق بشر و آزاديهاي اساسي از اهداف عالي منشور سازمان ملل متحد است، انتظار ميرود اين نهاد فراتر از «ابراز نگرانيها» به صورت عملي و عيني اقدام کند.
سازمان ملل بر اساس اطلاعات سازمان جهاني بهداشت در اين گزارش نوشت، نااميدکننده تر از آمار نابرابر توزيع واکسن، تداوم اين روند بوده به طوريکه براي ماهها هيچ تغييري در اين دسترسي به واکسن حاصل نشده است.
در حالي که آمار مبتلايان به ويروس کرونا براي ششمين هفته و شمار جان باختهگان کرونا براي پنجمين هفته، روند نزولي را در پيش گرفته، اما جامعه بينالملل با شرايط ناهمسان و نابرابر مواجه است؛ از شش منطقه تحت نظارت سازمان جهاني بهداشت، سه منطقه اقريقا، (قاره) امريکا و پاسيفيک غربي (غرب اقيانوس آرام) شاهد افزايش مرگومير مبتلايان به کوويد-19 است.
«بانکسيکو» (بانک مرکزي مکزيک) نيز اعلام کرد تا کنون تنها 8.4 درصد از مجموع واکسن هاي عليه کوويد-19 در جهان در امريکاي لاتين تزريق شده است.
به رغم اعلاميههاي اخير چندين کشور مبني بر توزيع دوزهاي واکسن، سازمان جهاني بهداشت نيز بار ديگر با انتقاد از نابرابري در دسترسي به واکسيناسيون عليه کوويد-19 از هفت اقتصاد برتر صنعتي خواست تا واکسيناسيون دستکم 10 درصد از جمعيت جهان را تا ماه سپتامبر و تأمين واکسن حداقل 30 درصد جمعيت جهان را تا پايان سال تضمين کنند.
تدروس آدهانوم مدير کل سازمان جهاني بهداشت با تاکيد بر لزوم تلاش گسترده جهاني براي تأمين واکسن کشورهاي کم درآمد گفت: به طور فزاينده اي شاهد يک همهگيري دو طرفه هستيم؛ از يک سو بسياري از کشورها با وضعيت بسيار خطرناکي روبه رو هستند و از سوي ديگر برخي کشورها با بالاترين آمار واکسيناسيون از پايان دادن به محدوديتها سخن ميگويند.
آدهانوم ضمن تاکيد بر انتقال نگرانکننده گونههاي ويروس کرونا از جمله گونه دلتا در سطح جهان هشدار داد: لغو سريع محدوديتها ميتواند براي افرادي که هنوز واکسينه نشده اند، فاجعه بار باشد.
مدير کل سازمان جهاني بهداشت با درخواست از کشورهاي ثروتمند موسوم به «جيهفت» براي همکاري در توزيع واکسن گفت: براي رسيدن به اهداف در نظر گرفته شده به 100 ميليون دوز واکسن فقط در ماه جون و جولاي و 250 ميليون دوز تا ماه سپتامبر نياز داريم.
وي همچنين از توليدکنندهگان واکسن در قالب برنامه دسترسي جهاني «کوواکس» خواست تا حجم توليد خود را در سال جاري تا 50 درصد افزايش دهند.
آنجلا سيمائو، دستيار دبيرکل سازمان جهاني بهداشت نيز با هشدار از واکسنهاي تقلبي عليه کوويد-19 به کشورها توصيه کرد که نسبت به قانوني بودن واسطه ها هوشيار بوده و تنها از هشت واکسن مورد تأييد اين نهاد استفاده کنند.
نشريه لا وانگوارديا اسپانيا پيشتر با اشاره به برنامه توزيع واکسن برنامه کوواکس تحت نظارت سازمان جهاني بهداشت نوشت: در مقابل سرعت بالاي واکسيناسيون در کشورهاي ثروتمند، برنامه توزيع واکسن کوواکس، لنگان لنگان پيش ميرود. يونيسف به تازهگي در باره مسأله توزيع واکسن عليه کوويد-19 با تاکيد بر اين که «زماني براي از دست دادن باقي نمانده است» از دريافت 190 ميليون دوز واکسن کمتر از ميزان پيشبيني شده خبر داد.
در ادامه اين گزارش آمده است: تنها راهکار خروج فوري از اين بحران، سرازير شدن موج دوزهاي واکسن از سوي کشورهاي ثروتمند به سوي کشورهاي فقير است. به گفته يونيسف، چنانچه تحويل دو هزار دوز واکسن تا پايان سال 2021 ميلادي به کشورهاي فقير محقق شود، بزرگترين عمليات لوژستيکي تاريخ جهان انجام شده است.
به نوشته لا وانگوارديا، اين که بسياري از کشورها به واکسن دسترسي ندارند اما در برخي کشورهاي جهان اول، استفاده و يا عدم تزريق واکسن به کودکان به دغدغه جدي تبديل شده، مايه تأسف و حيرت است.
نکته حائز اهميت اين که اگر چه محتملترين سناريو تا پيش از کشف واکسن اين بود که بيماري همهگير در برخي نواحي که واکسينه شدهاند به پايان ميرسد، اما شيوع گونههاي جديد با مقاومت بالاتر در گوشه و کنار جهان گواه اين مطلب است که حتا با رسيدن واکسن، اين ويروس دردسرساز به اين زودي ريشه کن نخواهد شد. بنابراين در نظر گرفتن هدفي والاتر و به اشتراک گذاشتن اين کالاي عمومي به اميد نجات سراسر اين کره خاکي از شر ويروس کرونا نبايد به هيچ عنوان فداي رقابت بر سر “اولين بودنها” در توليد و خريد واکسن شود.