سرمقاله
توافقنامه دوحه هنوز هم اعتبار دارد!
دفتر شورای امنیت ملی در یک سالهگی توافقنامه دوحه که میان امریکایی ها و طالبان به امضا رسید می گوید که دیگر امیدی به این توافق نیست.
به گفته رحمت الله اندر سخنگوی شورای امنیت ملی، این توافق نامه تنها آتش بس طالبان با امریکا را قطعی کرد، اما رابطه طالبان با افغان ها هنوز هم به قتل، غارت، ترور و وحشت محدود مانده است.
به همین گونه اندر ادامه داده است که افغان ها به توافق نامه امیدی ندارند و حتا مذاکرات صلح نیز از سوی طالبان با بن بست مواجه شده است.
این حالی است که طالبان به مناسبت یک ساله گی توافق نامه دوحه با نشر یک اعلامیه گفته اند که توافق نامه در مسیر مثبت روان است و هر نوع تلاش برای یافتن بدیل آن به شکست می انجامد و باید امریکا به این توافق نامه پا بند باشد و به همه تعهدات خود عمل کند.
از این مواضع ضد و نقیض شورای امنیت ملی و طالبان چنین برداشت می شود که اختلاف شدید در مورد توافق نامه امریکایی ها با طالبان وجود دارد.
بنابر همین توافق نامه، امریکایی ها حدود پنج هزار زندانی طالبان را از زندان های افغانستان آزاد کرد و قرار بود هفت هزار زندانی دیگر آنها نیز آزاد شوند. اما در متن توافق نامه نیز آمده است که پس از مذاکرات میان افغانستان، باید یک اداره جدید در افغانستان شکل بگیرد و در اين اداره، دولت و طالبان يكجا جا به جا شوند.
یعنی شکل گیری یک اداره جدید به این معنی است که دیگر حکومت آقای غنی به کارش ادامه داده نمی تواند و باید قدرت را به همین دولت جدید انتقال دهد.
اختلاف اصلی از همین جا نشأت می کند و رهبران حکومت فعلی حاضر نیستند تا از قدرت دست بکشند و به همین منظور رییس جمهور غنی، مسأله انتخابات را مطرح کرده و گفته است که قدرت تنها از راه انتخابات به دولت و یا اداره جدید قابل انتقال است و بس.
طالبان نیز به این توافق نامه پابند نیستند، پس از توافق نامه قرار بود که طالبان جنگ ها و خشونت های شان را کاهش بدهند ولی طالبان نه تنها که جنگ شان را کاهش ندادند به فکر براندازی نظام بر آمدند و می خواستند از راه نظامی به قدرت عام و تام برسند.
اما اکنون که یک سال از این توافق نامه می گذرد با وجود بدبینی ها، توافق نامه برای امریکایی ها اعتبار دارد و حکومت بایدن با وجودی که از بازنگری در توافق نامه سخن زده است، اما خلیل زاد را دو باره در کارش ابقا کرد تا مذاکرات را دوباره با طالبان آغاز کند و روی همین ملحوظ دیروز آقای خلیل زاد سفرهای کاری اش را در منطقه و دیدار با رهبران طالبان و حکومت آغاز نمود.
بر خلاف نظر شورای امنیت ملی، توافق نامه از اعتبار بیرون نشده و دیر یازود مواد دیگر توافق نامه به هرگونه یی که باشد با فشار امریکایی ها عملی خواهد شد.
اما موضوع قابل اندیشه این است که اگر تلاش لازم صورت نگیرد، طالبان از این معامله امتیاز نیز به دست خواهند آورد که باید همه احساس مسوولیت کنند و دست به کار شوند تا این خطر برطرف شود.