جنگ اقتصادی عربستان  با ترکیه

در حالی که چندی پیش ریاض و انقره گام‌هایی را برای کاهش تنش‌ها برداشته بودند، اما اعلام تحریم کامل کالاهای ساخت ترکیه در عربستان، نشان از جنگ اقتصادی ریاض علیه انقره دارد.

اواسط  دلو بود که رسانه های بین‌المللی اعلام کردند که تحرکات پنهان و آشکار امارات و عربستان برای تنش‌زدایی با انقره آغاز شده و قبل از آن هم “سعد حریری” نخست وزیر مکلف لبنان در سفری به انقره و دیدار با “رجب طیب اردوغان” رییس جمهوری ترکیه، حامل پیامی محرمانه از ریاض برای انقره به منظور رفع اختلافات طرفین بود.

شبکه خبری «بلومبرگ» در همان زمان به نقل از منابع آگاه، وجود اقدامات پنهانی و آشکار برای کاهش تنش میان ترکیه، امارات و عربستان سعودی را فاش و اعلام کرده بود که ابوظبی و ریاض در حال بررسی امکان دستیابی به روابط بهتر با ترکیه هستند.

بلومبرگ تصریح کرده بود، این اقدامات که شامل تجارت و امنیت می‌شود، همچنان مقدماتی است و با توجه به سابقه تنش‌های طولانی مدت و درگیری‌ میان طرف‌ها، هنوز قطعی نشده است.

بنابر اعلام این منبع، احتمالاً این اقدامات با اصرار دو کشور عرب حوزه خلیج فارس مبنی بر مهار حمایت ترکیه از گروه «اخوان المسلمین» که انقره آن را جنبشی برخوردار از حمایت گسترده مردمی می‌داند، مغایرت خواهد داشت؛ با این حال، حتا پیشرفت محدود در مسیر بهبود روابط می‌تواند اختلافات را درباره مسائل منطقه کاهش دهد.

اما هنوز زمان زیادی از این اقدام نگذشته بود که عربستان به جنگ اقتصادی علیه ترکیه رفت و با اعلام کمپین مردمی تحریم کالاهای ترکیه، بر آتش اختلافات میان ریاض – انقره افزود.

از زمان راه اندازی کمپین مردمی تحریم کالاهای ترکیه در عربستان که با هدایت دولت عربستان انجام شده، تعدادی از شرکت‌ها، فروشگاه‌ها و بازارهای این کشور از این امر استقبال و برخی از آنها از طریق بیانیه‌های رسمی تاکید کردند که کالاهای ترکیه موجود در انبارها را تا زمان انقضای آنها از بین می‌برند.

دقیقاً زمانی که عربستان و امارات اقدام به تنش‌زدایی با ترکیه کردند، هماهنگی ویژه‌ای میان ریاض –  ابوظبی در این زمینه حاصل شده، ولی در همان موقع نیز کارشناسان مسایل منطقه اعلام کردند که ترکیه بعید به نظر می‌رسد از نظر دیدگاهی خود درباره حمایت از اخوان المسلمین و «جنبش حماس» کوتاه بیاید.

پس از توافق سازش میان امارات و بحرین با اسراییل که در ۲۵  سنبله سال جاری خورشیدی (۱۳۹۹) که در کاخ سفید میان مقامات آنها و در حضور «دونالد ترمپ» رییس جمهور سابق امریکا امضا شد، کالاها و تولیدات اسراییل به سرعت سرازیر کشور امارات گردید و بخشی از آن نیز از آنجا راهی سرزمین عربستان شد.

اخبار و تصاویر منتشره توسط رسانه‌های عربی نشان می‌دهد که در ماه‌های اخیر بازارهای امارات از کالاها و محصولات تولیدی کشور اسراییل اشباع و مقدار زیادی نیز به سمت عربستان گسیل و جایگزین کالاهای ترکی شده است.

تحولات اخیر خاورمیانه به ویژه در دوران انتهایی حکومت ترمپ نشان داده که منطقه شاهد صف بندی‌های جدیدی هست که یکی از اضلاع آن اسراییل می‌باشد و در طرف‌های دیگر کشورهایی همچون عربستان،  بحرین، سودان و امارات قرار دارند و این طرف‌ها به دنبال یارگیری برای خود هستند و اگر کشوری وارد ائتلاف آنها نشود، همانند برخورد عربستان با ترکیه، در انتظار آن کشور است.